Bracia Halicz: Samuel, Aszer i Elijachim byli synami Chaima z Kalisza. W 1530 roku założyli na Kazimierzu pierwszą w Polsce i Europie Środkowej stałą drukarską oficynę hebrajską. Drukowali po hebrajsku i w jidysz rytualne kodeksy, modlitewniki i inne druki. Cieszyły się one dużą popularnością.
W marcu roku 1537 bracia przyjęli chrzest w kościele Bożego Ciała, przyjmując imiona: Paweł, Jan i Andrzej. Przyczyny przejścia braci na katolicyzm nie są znane. Jednakże skutkiem tego tłoczone przez nich księgi stały się trefne dla Żydów, którzy przestali je kupować. W tej sytuacji bracia stanęli w obliczu bankructwa. Uzyskali wprawdzie za pośrednictwem biskupa Gamrata u Zygmunta Starego nakaz kupowania ksiąg żydowskich tylko u nich, jednakże w odpowiedzi Żydzi w ogóle przestali kupować księgi. Drugi dekret królewski nakazał gminom żydowskim wykupić zapas ksiąg zmagazynowanych u Haliczów, co też się stało.
W późniejszym okresie Paweł Halicz opublikował unikalny na skalę europejską Nowy Testament w języku jidysz, dedykowany Piotrowi Gamratowi. Nie było to jednak oryginalne tłumaczenie, lecz druk czcionkami hebrajskimi niemieckiego przekładu Marcina Lutra. Wydanie to było więc z punktu widzenia katolickiego nieprawowierne. Z tego powodu Paweł zmuszony był do ucieczki na Śląsk, gdzie następnie wydawać zaczął druki protestanckie. Jan Halicz prowadził drukarnię na Kazimierzu jeszcze do 1548 r.
Tosia
|